Nasze projekty

Jutro Niedziela – IX zwykła C

Cudzoziemiec zawstydza Izraelitów swoją wiarą. Wie, że Bóg może wszystko

Reklama

PUNKT WYJŚCIA


IX NIEDZIELA ZWYKŁA C • KOLEKTA: Modlimy się do dobrego Boga, aby oddalił od nas wszystko, co nam szkodzi i udzielił wszystkiego, co służy naszemu dobru • CZYTANIA: 1 Księga Królewska 8, 41-43 • Psalm 117 (116), 1b-2   • List do Galatów 1, 1-2. 6-10; Ewangelia Łukasza 7, 1-10.

CHMURA SŁÓW

Reklama

cs

 

Reklama

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst I czytania

Czytanie z I Księgi Królewskiej

Reklama

(1 Krl 8, 41-43)

Po poświęceniu świątyni Salomon tak się modlił: «Cudzoziemca, który nie jest z Twego ludu, Izraela, a jednak przyjdzie z dalekiego kraju przez wzgląd na Twe imię – bo będzie słychać o Twoim wielkim imieniu i o Twej mocnej ręce, i wyciągniętym ramieniu – gdy przyjdzie i będzie się modlić w tej świątyni, Ty w niebie, miejscu Twego przebywania, wysłuchaj i uczyń to wszystko, o co ten cudzoziemiec będzie do Ciebie wołać. Niech wszystkie narody ziemi poznają Twe imię, by przejąć się bojaźnią wobec Ciebie za przykładem Twego ludu, Izraela. Niech też wiedzą, że Twoje imię zostało wezwane nad tą świątynią, którą zbudowałem».

Oto słowo Boże

PIERWSZE CZYTANIE

Mądrość modlitwy1 Krl  8, 41-43

Mądrość Salomona to nie tylko mądrość sądów. W czasie poświęcenia świątyni zbudowanej dla Izraela modli się, by Bóg wysłuchiwał też cudzoziemców

KSIĘGA: Pierwsza Księga Królewska • AUTOR: anonim, zwyczajowo nazywany deuteronomistą • CZAS POWSTANIA: 586-538 przed Wygnaniem, ostateczna redakcja po 561 przed Chr.

KATEGORIA: Modlitwa • MIEJSCE: Jerozolima • Czas: 968-962 przed naszą erą


KSIĘGI KRÓLÓW • Pierwsza i Druga Księga Królewska to dalsza część historii opowiedzianych w dwóch Księgach Samuela – które opisują wybór króla i scalanie królestwa Izraela pod rządami Dawida. Tematem obu ksiąg jest Świątynia, którą wznosi Salomon. W niej znajduje swoje miejsce Tora. Powstające miejsca kultu w Betel i Dan czy w Samarii, konkurencyjne wobec jedynej Świątyni, to znak niewierności i przyczyna nieszczęść. Księgę wieńczy opis odnalezienia Tory i odnowy Świątyni • Oprócz historii Salomona i jego następców Pierwsza Księga Królewska opowiada dzieje Eliasza.

BUDOWA i POŚWIĘCENIE ŚWIĄTYNI • Księga rozpoczyna się od opisu starości Dawida (>>rozdziały 1-2), który przed śmiercią wyznaczył na następcę swego syna, Salomona • Salomona kreślą dwie cechy: pierwsza to mądrość i rozsądek (>>rozdziały 3-5). Druga to jego misja budowy świątyni (>>rozdziały 5-7) • Rozdział 8 to już poświęcenie świątyni jerozolimskiej, do której przeniesiono Arkę Przymierza (>>1Krl 8,1-9) którą Bóg bierze w swoje posiadanie (>>1Krl 8,10-13). Księga odnotowuje mowę Salomona do ludu, a potem jego długą, osobistą modlitwę (>>1Krl 8,22-61)

MODLITWA SALOMONA • W modlitwie Salomona ciągle powtarza się słowo: wysłuchaj. To prośba, by Bóg wysłuchał każdego, kto w tej świątyni będzie się modlił. Salomon modli się o to najpierw za lud, Izraela, dla którego ta świątynia została wybudowana, ale nie tylko. Usłyszymy fragment modlitwy Salomona za cudzoziemców • Zwróćmy uwagę na fakt, iż świątynia Salomona była otwarta również dla cudzoziemców. Pozwalając na to, by w Jerozolimie modlili się także poganie, Bóg ukazuje, że jest Bogiem wszystkich narodów. Modlitwa Salomona to otwarcie na pogan, które dopełni się w Chrystusie.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY


Prośba Salomona za cudzoziemców: Cudzoziemca, który… przyjdzie z dalekiego kraju przez wzgląd na Twe imię… i będzie się modlić w tej świątyni, Ty w niebie, miejscu Twego przebywania, wysłuchaj

Modlitwa Salomona: Niech wszystkie narody ziemi poznają Twe imię

JESZCZE O PIERWSZYM CZYTANIU


• W czasie modlitwy poświęcenia świątyni Salomon prosił Boga, aby Jego oczy były zawsze zwrócone ku Jerozolimie, a On sam aby wybaczał grzechy swojego ludu i ratował go od niebezpieczeństw.

• A przecież jednym niebezpieczeństw Izraela byli pogańscy sąsiedzi, którzy odwracali Żydów od wiary w prawdziwego Boga i ostatecznie doprowadzili naród wybrany do upadku. Żydzi mieli radykalnie oddzielić się od pogan, aby zachować swoją tożsamość.

• Równocześnie Bóg Izraela ukazuje, że jest Bogiem wszystkich narodów, kiedy pozwala, aby w Jerozolimie modlili się do Niego także cudzoziemcy. Świątynia na Syjonie ma być światłem dla wszystkich narodów. Według proroków to właśnie tu Bóg zgromadzi na końcu czasów całą ludzkość na uczcie Królestwa (Iz 2,1-5). Modlitwa Salomona zapowiada otwarcie na pogan, które stanie się ciałem w Chrystusie.

CZY WIESZ, ŻE…


• Sanktuarium wzniesione przez Salomona w 968-962 przed Chrystusem.

• Dzieliło się na trzy części: • przedsionek (ulam), • miejsce święte (hekal) i • miejsce najświętsze (debir). Między przedsionkiem a miejscem świętym wznosił się mur. Wokół świątyni znajdował się dziedziniec podzielony na dwie części: zewnętrzną i wewnętrzną. Dziedziniec także był otoczony murem. Dziedziniec wewnętrzny przeznaczony był dla kapłanów. Lud zbierał się na dziedzińcu zewnętrznym i nie miał dostępu do właściwej świątyni. Do miejsc najświętszych nie mieli także dostępu poganie.

• Świątynia wybudowana przez Salomona została zniszczona. Drugą świątynię, tę, którą nawiedzał i w której przemawiał Jezus, wzniósł Herod Wielki. I ona nie przetrwała, została zniszczona w roku 70.

• W drugiej świątyni obcokrajowcy mogli modlić się na dziedzińcu zewnętrznym, zwanym także dziedzińcem pogan. Był oddzielony on od dziedzińców wewnętrznych ogrodzeniem z 13 bramami. Na każdej bramie widniał napis w języku greckim i łacińskim zabraniający obcym wstępu na dziedzińce wewnętrzne (kobiet, mężczyzn i kapłanów) pod karą śmierci. Dziedziniec pogan był ulubionym miejscem nauczania Jezusa w świątyni.

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst psalmu

(Ps 117, 1b-2)

REFREN: Całemu światu głoście Ewangelię.

Chwalcie Pana, wszystkie narody, wysławiajcie Go, wszystkie ludy, bo potężna nad nami Jego łaska, a wierność Pana trwa na wieki.

PSALM

Najkrótszy psalmPs 117 (116), 1b-2

Tylko jedna zwrotka krótkiego psalmu, który zachęca wszystkich do wysławiania Boga

PSALM  117 • AUTOR: lewita • CZAS POWSTANIA: czasy powygnaniowe, po 538 r. przed Chr.


CZTERY WERSY • Psalm 117 to najkrótszy spośród 150 psalmów, liczy zaledwie cztery wersety. Należy do gatunku hymnu wspólnotowego, bezinteresownej modlitwy uwielbienia zanoszonej podczas liturgii w świątyni jerozolimskiej • Wchodził w skład tzw. Wielkiego Hallelu (to psalmy 113-118), psalmów rozpoczynających się od wezwania “Chwalmy Jahwe”, które rozbrzmiewało podczas świąt paschalnych oraz największych uroczystości. W tym krótkim psalmie zebrani na Syjonie wzywają wszystkie narody, aby przyłączyły się do hymnu sławiącego potęgę i dobroć Jahwe.

WSZYSTKIE NARODY • Do liturgii psalm 117 został dołączony z powodu wzmianki o narodach pogańskich, wielbiących Pana w świątyni. Ten motyw łączy psalm z pierwszym czytaniem.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY


Bóg nie zamknięty dla Izraela: Chwalcie Pana, wszystkie narody, wysławiajcie Go, wszystkie ludy

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst II czytania

Czytanie z Listu do Galatów

(Ga 1, 1-2. 6-10)

Paweł, apostoł nie z ludzkiego ustanowienia czy zlecenia, lecz z ustanowienia Jezusa Chrystusa i Boga Ojca, który Go wskrzesił z martwych, oraz wszyscy bracia, którzy są ze mną – do Kościołów Galacji: Nadziwić się nie mogę, że od Tego, który was łaską Chrystusa powołał, tak szybko chcecie przejść do innej Ewangelii. Innej jednak Ewangelii nie ma: są tylko jacyś ludzie, którzy sieją wśród was zamęt i którzy chcieliby przekręcić Ewangelię Chrystusową. Ale gdybyśmy nawet my lub anioł z nieba głosił wam Ewangelię różną od tej, którą wam głosiliśmy – niech będzie przeklęty! Już to przedtem powiedzieliśmy, a teraz jeszcze mówię: Gdyby wam ktoś głosił Ewangelię różną od tej, którą od nas otrzymaliście – niech będzie przeklęty! A zatem teraz: czy zabiegam o względy ludzi, czy raczej Boga? Czy ludziom staram się przypodobać? Gdybym jeszcze ludziom chciał się przypodobać, nie byłbym sługą Chrystusa.

Oto słowo Boże

DRUGIE CZYTANIE

Jedna EwangeliaGa 1, 1-2. 6-10

“Innej Ewangelii nie ma” – pisze Paweł w emocjonalnym liście do Galatów. Broni Ewangelii przed wypaczeniami

LIST DO GalatówNADAWCA: św. Paweł • ADRESACI: chrześcijanie rejonu Galacji • DATA: 52/53 AD • SKĄD: Efez


PAWEŁ OBROŃCA • List do Galatów powstał z konieczności obrony założonych przez Pawła w Galacji wspólnot chrześcijańskich przed napływem i misją judeo-chrześcijan. Co było tego powodem?  • Galaci to prawdopodobnie potomkowie Celtów, którzy osiedlili się w Azji Mniejszej w III wieku przed Chrystusem. Paweł głosił wśród niech Ewangelię usprawiedliwienia przez wiarę w Chrystusa, bez uczynków Prawa. Po jego odejściu pojawili się jednak wśród nich misjonarze głoszący konieczność przyjęcia obrzezania i zachowywania Tory.

JEDNA EWANGELIA • W niezwykle emocjonalnym liście Paweł broni młodego kościoła chrześcijańskiego przed powrotem do Starego Przymierza, wskazuje na Boże pochodzenie swojej Ewangelii (>>Ga 1), przypomina, jak bronił jej w Antiochii (>>Ga 2) oraz dowodzi, że Prawo utraciło swą moc wobec łaski przychodzącej w Chrystusie (>>Ga 3-4). Z listu przenika przekonanie Pawła o Kościele uniwersalnym, otwartym dla pogan.

ZANIM USŁYSZYSZ • Usłyszymy dwa fragmenty z pierwszego rozdziału: • adres, dwa wersety rozpoczynające list, oraz • wstęp, powód napisania listu • Zwróćmy uwagę na emocjonalny ton słów Pawła. To początek obrony Ewangelii, którą głosi, a która jest treścią listu do Galatów.

JESZCZE O DRUGIM CZYTANIU


W adresie i wstępie Listu do Galatów Paweł uderza w pełne emocji tony

• BEZ POŚREDNIKÓW • Przedstawia się jako jedyny autor listu, co jest dziwne biorąc pod uwagę sekretarzy i bliskich i współpracowników, których często w adresie wspomina. Tym razem jest to podyktowane tym, że musi bronić autorytetu swojej Ewangelii (>>patrz wiadomości o Liście do Galatów).

• PRAWDZIWY APOSTOŁ • Paweł to apostoł nie z ludzkiego ustanowienia ale ten, którego powołał sam Zmartwychwstały. Jego Ewangelia jest Ewangelią Zmartwychwstałego. Inne nie istnieją.

• ANATEMA SIT • W niezwykle ostrych słowach już na początku Paweł rozprawia się ze swoimi przeciwnikami: ci, którzy głoszą Ewangelię inną od jego, niech będą przeklęci.

• WIARA, NIE UCZYNKI • W ten sposób Paweł rozpoczyna obronę Ewangelii według której zbawienie staje się naszym udziałem przez wiarę w Chrystusa, nie przez pełnienie uczynków Prawa. Innymi słowy zbawia nas wiara, czyli przyjęcie Jezusa jako Pana i Zbawiciela, która dopiero dalej w praktyce wyraża się w pełnieniu dobrych uczynków.

CZY WIESZ ŻE…


List do Galatów to jeden z kamieni węgielnych kościoła pierwszych chrześcijan, który oddziela się od judaizmu i otwiera swoje podwoje szeroko na pogan. Ten list stal się także inspiracją dla Marcina Lutra, który znalazł tu fundament dla swej doktryny sola fide, zbawienia przychodzącego wyłącznie przez wiarę w Chrystusa. Luter nie pojmował tej wiary jako odłączonej od uczynków, lecz do rozłączenia tego doszło w ogniu gorących polemik pomiędzy katolikami i protestantami.

Wybierz 02, aby zobaczyć tekst Ewangelii

Słowa Ewangelii według świętego Łukasza

(Łk 7, 1-10)

Gdy Jezus dokończył wszystkich swoich mów do słuchającego Go ludu, wszedł do Kafarnaum. Sługa pewnego setnika, szczególnie przez niego ceniony, chorował i bliski był śmierci. Skoro setnik posłyszał o Jezusie, wysłał do Niego starszyznę żydowską z prośbą, żeby przyszedł i uzdrowił mu sługę. Ci zjawili się u Jezusa i prosili Go usilnie: «Godzien jest, żebyś mu to wyświadczył – mówili – miłuje bowiem nasz naród i sam zbudował nam synagogę». Jezus przeto zdążał z nimi. A gdy był już niedaleko domu, setnik wysłał do Niego przyjaciół ze słowami: «Panie, nie trudź się, bo nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój. I dlatego ja sam nie uważałem się za godnego przyjść do Ciebie. Lecz powiedz słowo, a mój sługa odzyska zdrowie. Bo i ja, choć podlegam władzy, mam pod sobą żołnierzy. Mówię temu: „Idź!” – a idzie; drugiemu: „Przyjdź!” – a przychodzi; a mojemu słudze: „Zrób to!” – a robi». Gdy Jezus to usłyszał, zadziwił się nad nim, i zwróciwszy się do tłumu, który szedł za Nim, rzekł: «Powiadam wam: Tak wielkiej wiary nie znalazłem nawet w Izraelu». A gdy wysłańcy wrócili do domu, zastali sługę zdrowego.

Oto słowo Pańskie

EWANGELIA

Słowo jak rozkazŁk 7, 1-10

Obcokrajowiec zawstydza Izraelitów. Z wojskowego doświadczenia wie, że tego, kto ma władzę, wszyscy słuchają

EWANGELISTA: św. Łukasz • CZAS POWSTANIA: 70-80 r.
KATEGORIA: wydarzenie • MIEJSCE: Kafarnaum • CZAS: rok 30-33 • BOHATEROWIE: Jezus, setnik • WERSJE: Mt 8,5-13, J 4,46b-54


PIERWSZA KSIĘGA ŁUKASZA • Po zakończeniu okresu Wielkiej Nocy wracamy do charakterystycznej dla okresu zwykłego “ciągłej” lektury jednej z Ewangelii – a w tym roku jest to ewangelia św. Łukasza. Przypomnijmy, św. Łukasz był towarzyszem św. Pawła i spisał głoszoną przez niego Dobrą Nowinę. Pochodził z Antiochii Syryjskiej, z wykształcenia był lekarzem. Jego dzieło dzieli się na dwie księgi: Ewangelię i jej kontynuację − Dzieje Apostolskie. Łukasz, któremu bliskie są idee i przepowiadanie Pawła, adresuje swoją Ewangelię do chrześcijan pochodzenia pogańskiego • Mówi się o Łukaszu, że jest ewangelistą Bożego miłosierdzia, ponieważ ze szczególną uwagą opisuje Jezusa pochylającego się nad chorymi i grzesznikami.

KONTEKST • Przed Wielkim Postem zdążyliśmy “dotrzeć” do piątego rozdziału Ewangelii, wznawiamy lekturę w rozdziale siódmym. To “ewangelia cudów i przypowieści” w Galilei (>>4,14-9,50) • Łukasz odnotowuje powołanie uczniów przez Jezusa, uzdrowienia i wskrzeszenia przez Niego dokonane, a także mowy i przypowieści. Istotne, że w tej części przeważają epizody i mowy, o których piszą również Mateusz i Marek, a jednak ciekawi oryginalny styl Łukasza.

WIARA OBCOKRAJOWCA • Usłyszymy historię uzdrowienia sługi setnika. Jednak nie tylko uzdrowienie jest tematem ewangelii. Pierwszoplanową postacią jest sam setnik – Jezus daje za przykład jego wiarę. • Zwróćmy zatem uwagę na setnika: to obcokrajowiec, rzymski żołnierz. Nie należy do narodu wybranego. Jego obecność w Kafarnaum wynika z wykonywanej przez niego misji dla cesarstwa rzymskiego, aczkolwiek był zapewne tzw. bojącym się Boga i z cała pewnością zdobył szacunek u innych mieszkańców Kafarnaum (>>Jeszcze o Ewangelii) • Zauważmy jeszcze jeden szczegół: nie dochodzi do osobistego spotkania Jezusa z setnikiem. Ta niezwykła rozmowa toczy się przez pośredników.

NAJWAŻNIEJSZE CYTATY


Opinie miejscowych o setniku: Miłuje bowiem nasz naród i sam zbudował nam synagogę
Wiara setnika: Powiedz słowo, a mój sługa odzyska zdrowie. Bo i ja, choć podlegam władzy, mam pod sobą żołnierzy. Mówię temu: „Idź!” – a idzie; drugiemu: „Przyjdź!” – a przychodzi; a mojemu słudze: „Zrób to!” – a robi»
Jezus o wierze setnika: Tak wielkiej wiary nie znalazłem nawet w Izraelu

JESZCZE O EWANGELII


• Rzymski setnik zamieszkujący w okolicach Kafarnaum należał zapewne do tzw. fobumeoi, bojących się Boga obcokrajowców, którzy w judaizmie szukali bliskości prawdziwego Boga i jasnego postępowania moralnego.

• Setnik zawstydza wierzących Izraelitów i samego Jezusa swoją wiarą. Nie potrzebuje fizycznej obecności Mistrza w swoim domu, wystarczy tylko Jego jedno słowo, aby sługa wstał z łoża śmierci. On sam, żołnierz i silny mężczyzna, uznaje władzę Jezusa nad sobą, stając się modelem wiary pierwotnego Kościoła pochodzącego z pogan.

• To wiara, której spadkobiercami jesteśmy także my, wiara w żywe, skuteczne i zbawiające Słowo Boże, które przyszło w Jezusie.

CZY WIESZ, ŻE…


Słowa setnika, które przytacza Ewangelia: Panie, nie trudź się, bo nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój… Lecz powiedz słowo, a mój sługa odzyska zdrowie w nieco zmodyfikowanej wersji mówimy podczas każdej Eucharystii tuż przed przyjęciem Komunii Świętej. Odpowiadamy nimi na wezwanie kapłana: “Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata. Błogosławieni, którzy zostali wezwani na jego ucztę”

WERSJE


O wydarzeniu w Kafarnaum informują jeszcze Mateusz i Jan:

• U Mateusza historia jest dużo prostsza: setnik sam rozmawia z Jezusem. Tymczasem u Łukasza tymczasem nie dochodzi nawet do spotkania Jezusa z setnikiem, a jedynie przez pośredników (starszych żydowskich, a potem przyjaciół)

• Uzdrowienie w Kafarnaum odnotowuje również Jan. Jednak nie ma tu mowy o setniku, lecz dworzaninie królewskim, uzdrowiony zaś zostaje syn, nie sługa. W przeciwieństwie do wersji przedstawionej u Łukasza i Mateusza, dworzanin prosi Jezusa o przybycie, a nie o samo słowo uzdrowienia.

TWEETY




STO SŁÓW


Liturgia Słowa pokazuje dziś bezgraniczność Boga. W dwóch znaczeniach.

Pierwsze ilustruje najpierw modlitwa Salomona, który przy poświęceniu świątyni prosi Boga: wysłuchaj wszystkich, którzy będą do Ciebie zanosili modlitwy w tej świątyni. Obraz potęgi Boga, który może wszystko, dopełnia przekonanie setnika: Powiedz tylko słowo. Wie, że słowo Boga ma bezgraniczną siłę rozkazu. Z wojskowego doświadczenia bierze pewność, że tego, kto ma władzę, wszyscy słuchają.

Ale jest jeszcze drugie znaczenie. Pierwsze czytanie, psalm oraz Ewangelię łączy fakt, iż wszystkie one traktują o cudzoziemcach. Salomon w modlitwie przy poświęceniu świątyni ukazuje mądrość swej wiary: prosi Boga, by słuchał każdego, nie tylko Izraelitów, lecz i cudzoziemców. Wie, że Bóg jest bezgraniczny, przeczuwa, że wiara nie ma granic, że chwalić go mogą i będą wszystkie narody. Dopełnia to znaczenie setnik, rzymski żołnierz, obcokrajowiec, który zawstydza Izraelitów swoją wiarą.

  • "Jezus i setnik", Paolo Veronese, 1571 r., Muzeum Prado, Madryt, Hiszpania
  • "Jezus uzdrawiający sługę setnika", Paolo Veronese, XVI w.
  • "Król Salomon", Simeon Solomon, lata 70-te XIX w., Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie
  • "Salomon", Pedro Berruguete, ok. 1500 r., Santa Eulalia, Parades de Nava
  • Scena uzdrowienia sługi setnika z filmu "Jezus z Nazaretu" z 1977 roku, reż. Franco Zeffirelli, prod. ITC oraz RAI
  • "Św. Paweł", Bartolomeo Montagna, 1482 r., Museo Poldi Pezzoliw Madiolanie, Włochy

Reklama

Dołącz do naszych darczyńców. Wesprzyj nas!

Najciekawsze artykuły

co tydzień w Twojej skrzynce mailowej

Raz w tygodniu otrzymasz przegląd najważniejszych artykułów ze Stacji7

SKLEP DOBROCI

Reklama

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ

PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ
WIARA I MODLITWA
Wspieraj nas - złóż darowiznę